تصفیه آب

مجموعه عملیاتی که برای آماده کردن آب به جهت مصارف مورد نظر اجرا میگردد، «تصفیه آب» و مجموعه تأسیسات و تجهیزاتی که عملیات تصفیه آب را انجام میدهند «تصفیه خانه» میگویند، بنابراین برای تهیه آبی مناسب به منظور نوشیدن و مصارف عمومی شهری یک رشته عملیات در تصفیه خانه آب انجام میگیرد تا آب دریافتی از منابع آب را با کیفیتی قابل قبول در چهارچوب استاندارد «آب آشامیدنی» تحویل نماید.
آب آشامیدنی استاندارد به طور کلی آبی است که بی رنگ، بی بو و با طعم مطبوع و گوارا که مصرف آن حتی در دراز مدت هم به لحاظ عاری بودن از مواد مضر، ضرری برای سلامتی مصرف کننده نداشته و خسارتی به تجهیزات انتقال، توزیع و مصرف وارد نیاورد.
عملیاتی که در تصفیه خانه آب آشامیدنی در رابطه با تصحیح کیفیت آب اجرا میشود بستگی به کیفیت آب منابعی دارد که برای تأمین آب آشامیدنی در نظر گرفته میشود و طرح تأسیسات تصفیه خانه نیز با در نظر گرفتن اینکه آب تصفیه شده برای چه مصرفی در نظر گرفته خواهد شد پیش بینی میشود.
روش های متعارف تصفیه آب
- هوادهی
- آشغالگیری
- انعقاد مواد معلق و کلوییدی و ته نشین ساختن آن
- صاف کردن
- ضد عفونی کردن
- سبک کردن (سختی گیری )
- افزایش موادی چون فلوئور و ید به آن
آشغال گیری Screening
جامدات بزرگ و سنگین را با آشغال گیری میله ای یا توری های ریز جداسازی می کنند. آشغال گیری اولین مرحله تصفیه مقدماتی می باشد که جهت حفاظت از واحد های بعدی تصفیه خانه در مقابل اشیا بزرگ و افزایش راندمان فرآیند های بعدی تصفیه خانه اجرا میشود.
ته نشینی مقدماتی
برخی از آب های سطحی دارای کدورت و آلودگی میکروبی بالایی می باشند که باید از ته نشینی مقدماتی استفاده شود. این آب ها دارای مواد معلق و قابل ته نشینی با غلطت بالا هستند که می توان با احداث حوضچه های ته نشینی مقدماتی بدون نیاز به مواد شیمیایی، این مواد را ته نشین و حذف نمود.
هوادهی
جهت حذف گازهای نامطلوب مانند CO2 ، H2S و آهن و منگنز از هوادهی استفاده میشود. هوادهی روش های مختلفی دارد که می توان به موارد زیر اشاره نمود:
- هوادهی آبشاری
- هوادهی سینی دار
- هوادهی دیفیوزری
مزیت های هوادهی در تصفیه آب
- افزایش اکسیژن محلول
- حذف عوامل بو و طعم
- حذف گازهای CO2 ، H2S
- حذف آهن و منگنز
کلرزنی مقدماتی
در اغلب تصفیه خانه های آب قبل از عملیات تصفیه کلرزنی انجام میگیرد و محلول کلر به داخل آب تزریق می گردد. عملیات کلرزنی مقدماتی مانع تولید طعم و بوی ناشی از فعالیت باکتری ها می شود و از رشد جلبلک جلوگیری می کند.
جذب سطحی
کربن فعال از پرکاربردترین جاذب های سطحی مورد استفاده در تصفیه آب بوده. از کربن فعال برای حذف ترکیبات آلی، بو و طعم، رنگ و مواد محلول استفاده می شود.
در تصفیه خانه آب کربن فعال را در قسمت ورودی تصفیه خانه و یا در حوضچه اختلاط مواد شیمیایی اضافه می کنند. کربن فعال مقدار زیادی از ترکیبات آلی مسبب بو، طعم و رنگ را حذف می کند.
ته نشینی
ته نشینی واحدی عملیاتی میباشدکه در آن با استفاده از نیروی ثقل، مواد جامد معلق جدا می شوند. مخزن ته نشینی جهت زلال نمودن پساب از طریق رسوب دادن لجن های موجود در پساب و نیز ته نشین نمودن مواد معلق موجود در پساب به کار گرفته می شوند.
اساس عمل ته نشینی بر مبنای نیروی ثقل (سنگینی ذره) انجام میگیرد. لجن و لخته های موجود در پساب در کف مخزن ته نشینی ، ته نشین شده و از آب جدا می شوند.
فیلتراسیون یا صاف سازی Filtration
صاف سازی فرآیندی بوده که برای جداسازی ذرات جامد، آب را از میان یک محیط متخلخل عبور می دهند تا مواد جامد معلق آن تا حد امکان جدا شوند.
مواد جامد معلق شامل لخته های ناشی از انعقاد شیمیایی، میکروارگانیسم ها و رسوباتی همچون کربنات کلسیم می باشد.
فیلتراسیون منحصرا برای آب های سطحی بکار میرود و در مورد آب های زیرزمینی برای حذف لخته های ناشی از سبک سازی آب یا حذف آهن و منگنز استفاده میشود.
جنس مواد یا محیط متخلخل فیلتر معمولا از شن، آنتراسیت، گارنت، کربن فعال می باشد.
گندزدایی
گندزدایی فرآیندی بوده که باعث نابودی و غیر فعال کردن میکروارگانیسم های بیماری زا می شود.
تعداد زیادی از میکروارگانیسم های بیماری زا در طی فرایند هایی مانند انعقاد و لخته سازی، ته نشینی و فیلتراسیون حذف می شوند. ولی برای مطابقت با استانداردهای آب آشامیدنی و جلوگیری از رشد مجدد عوامل بیماری زا باید عمل گندزدایی انجام گیرد.
از جمله مواد گندزدایی می توان کلر، ازن و امواج فرا بنفش را نام برد که جهت گندزدایی آب مورد استفاده قرار می گیرند.
سختی گیری یا سبک سازی Softening
سختی گیری آب از فرآیند های خاص تصفیه آب محسوب می شود. سختی به معنی حضور کاتیون های فلزی چند ظرفیتی در آب می باشد که این کاتیون ها در حالت فوق اشباع با آنیون های موجود در آب واکنش داده و رسوب تولید می کنند.
از عوامل اصلی ایجاد کننده سختی در آب یون های کلسیم و منیزیوم هستند که در فرآیند سختی گیری باید حذف گردند. سختی گیری به دو روش شیمیایی و روش تبادل یونی انجام می شود.
انواع دستگاه های تصفیه آب
تصفیه آب خانگی
ازدیاد املاح ومواد زائد موجود درآب باعث افزایش بیماریهای کلیوی، سرطان وحتی ناراحتی عصبی شده و نفوذ آلودگیها به منابع آب نیز می تواند باعث ایجاد بیماری هایی مانند وبا، اسهال، تیفوئد و انواع عفونت پوستی شوند. که این امر موجب استفاده از دستگاه تصفیه خانگی می گردد.
تصفیه آب صنعتی
تصفیه آب بی کیفیت باعث صدمات احتمالی به لوله ها و تجهیزات می شود. احتمال رسوب و خوردگی در بویلرهای بخار آب افزایش میابد و این نیاز به سوخت بیشتر جهت گرم کردن همان مقدار آب میشود.
در برج های خنک کننده نیز احتمال رسوب و خوردگی وجود دارد که آب بی کیفیت، گرم و کثیف داخل برج ،احتمال رشد باکتری و عوامل بیماری زا را بوجود می اورند که باعث ایجاد بیماری و مرگ می شود.
برچسب:
تصفیه اب،
تصفیه فاضلاب،
Water treatment،
ادامه مطلب
بازدید: